Wprowadzenie obowiązku posiadania „licencji kryptowalutowej”

Kryptowaluty od kilku lat wzbudzają ogromne zainteresowanie, zarówno wśród osób które interesują się nowymi technologiami i finansami jak i wśród laików tych dziedzin. Powodów tego stanu rzeczy wymienić można co najmniej kilka.

W polskim systemie prawnym kryptowaluty zyskały miano „waluty wirtualnej”, a określa ją  Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu wprowadzona w 2018 r. Zgodnie z tą ustawą waluta wirtualna to cyfrowe odwzorowanie wartości, które nie jest:

• prawnym środkiem płatniczym emitowanym przez NBP, zagraniczne banki centralne lub inne organy administracji publicznej;
• międzynarodową jednostką rozrachunkową ustanawianą przez organizację międzynarodową i akceptowaną przez poszczególne kraje należące do tej organizacji lub z nią współpracujące;
• pieniądzem elektronicznym w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych;
• instrumentem finansowym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
• wekslem lub czekiem;

Natomiast wymienialne w obrocie gospodarczym na prawne środki płatnicze i akceptowane jako środek wymiany, a także może być elektronicznie przechowywane lub przeniesione albo może być przedmiotem handlu elektronicznego.

Czy Kryptowaluty są uznawane za środek płatniczy?

Powyższe oznacza, że Kryptowaluty nie są uznawane za środek płatniczy, ale są środkiem obrotu gospodarczego, który można wymieniać na inne prawnie dopuszczalne środki płatnicze.

Na czym polega fenomen Kryptowalut?

Kryptowaluty stały się przede wszystkim alternatywą dla pieniądza fiducjarnego będącego podstawą systemu monetarnego niemal na całym świecie. Prawo emisji i kontroli „klasycznego” pieniądza posiadają krajowe banki centralne, co oznacza że jego wartość opiera się w dużej mierze na polityce tych instytucji. Pieniądz tego typu występuje zarówno w postaci elektronicznej jak i papierowej (banknoty) oraz bilonu. Kryptowaluty w odróżnieniu od krajowych walut charakteryzują się tym, że z założenia są całkowicie niezależne od banków centralnych i mają postać wyłączenie elektroniczną opartą na tzw. technologii blockchain. Większość państw nie dopuszcza w swoim systemie prawnym możliwości płacenia kryptowalutami.

Kolejną kwestią, która ma wpływ na popularność kryptowalut jest ich anonimowość, która w dużym uproszczeniu polega na tym, że w dostępnych informacjach o transakcji nie ma zawartych danych personalnych użytkowników (tak jak np. w klasycznym przelewie bankowym). Wirtualne portfele w których przechowywane są kryptowaluty są oznaczone unikalnym ciągiem liczb oraz liter.

To właśnie tym aspektem zajęła się Komisja Europejska, która pod koniec marca br. przegłosowała projekt, którego założeniem będzie ograniczenie anonimowości posiadaczy wirtualnych portfeli, poprzez wprowadzenie wymogu zbierania informacji o właścicielach portfeli. Obowiązanymi do zbierania tych informacji będą kantory i giełdy, które zajmują się obrotem kryptowalut. Szczegóły tego ograniczenia nie są jeszcze znane. Ponadto, planowane jest również wprowadzenie obowiązku zgłaszania władzom każdych przelewów przekraczających 1000 EUR. Powyższe działania stanowią dalszy krok ku ograniczaniu niezależności i wolności kryptowalut.

Dnia 31 października 2021 weszła w życie bardzo ważna nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Zgodnie z nowymi przepisami, działalność gospodarcza obejmująca świadczenie usługi:

1. wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi i środkami płatniczymi,
2. wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi,
3. pośrednictwa w wymianie powyższych,
4. prowadzenia rachunków w formie elektronicznej będących zbiorem danych identyfikacyjnych zapewniających osobom uprawnionym możliwość korzystania z jednostek walut wirtualnych, w tym przeprowadzania transakcji ich wymiany (tzw. „portfele kryptowalutowe”),

jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców i może być wykonywana po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności w zakresie walut wirtualnych, który prowadzony jest przez Ministra Finansów. Brak wpisu w tym rejestrze skutkować może nałożeniem kary w wysokości do 100.000 zł. Powyższe oznacza wprowadzenie wymogu uzyskania tzw. „licencji kryptowalutowej”. Ustawodawca wprowadził również wymóg posiadania specjalnych kwalifikacji związanych z działalnością w zakresie walut wirtualnych przez osoby świadczące tego typu usługi.

Nie ulega wątpliwości, że przez lata kryptowaluty cieszyły się mianem waluty będącej niezależną od banków centralnych, polityki rządów czy ustawodawstwa. Na przestrzeni lat oraz w obliczu zagrożeń wynikających z cech kryptowalut, powstała konieczność stopniowego regulowania tego zagadnienia. W związku z tym, wydaje się być pewne, że „wolność” kryptowalut będzie ulegała ograniczaniu przez państwowe ustawodawstwa.