Rzeczywisty właściciel – projekt objaśnień Ministerstwa Finansów

5 min.

Kolejne nowelizacje przepisów o podatku dochodowym nakładają coraz większy nacisk na konieczność weryfikacji, czy nasz kontrahent jest rzeczywistym właścicielem. Niemniej jednak, zawiłości prawne sprawiają, że wypełnianie tego obowiązku staje się wyjątkowo trudne dla wielu podmiotów gospodarczych. W ramach tych zmian istnieje kilka kluczowych wskaźników, które pomagają zrozumieć, czy podmiot pełni rolę pośrednika. Na przykład, podmioty pełniące rolę pośrednika często charakteryzują się niewielką marżą na przekazywanych płatnościach, mają znaczące pozycje w bilansie związane z zagranicznymi partnerami lub otrzymują płatności należności w regularnych odstępach czasu. Ministerstwo Finansów zwraca także uwagę na sytuacje, w których prawo do dysponowania dochodem może być ograniczone przez zobowiązania do przekazywania płatności innym podmiotom, zarówno na poziomie faktycznym, jak i prawnym.

“Rzeczywisty Właściciel: Kryteria i Wyzwania”

Ministerstwo Finansów podjęło starania mające na celu precyzyjne wyjaśnienie tego zagadnienia. W odpowiedzi na pojawiające się wątpliwości, resort ten opublikował projekt objaśnień, który był przedmiotem niedawnych konsultacji społecznych. Ostateczna treść tych wyjaśnień będzie wkrótce dostępna, co ostatecznie rozwieje wątpliwości w zakresie interpretacji tych przepisów.

Zgodnie z proponowanymi zmianami, rzeczywistym właścicielem jest podmiot, który spełnia następujące kryteria:

  • Otrzymuje należność dla własnej korzyści, samodzielnie decydując o jej przeznaczeniu i ponosząc ryzyko ekonomiczne związaną z utratą należności lub jej części;
  • Nie działa jako pośrednik, przedstawiciel, powiernik lub inny podmiot zobowiązany do przekazania należności innemu podmiotowi;
  • Prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w kraju siedziby, jeżeli należności są uzyskiwane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Przy ocenie tej kwestii brane są pod uwagę charakter oraz skala działalności prowadzonej przez podmiot w zakresie otrzymanych należności.

Ostatnio MF wydało obszerne komunikaty, które są istotne dla wszystkich przedsiębiorców.

Po pierwsze, Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że podmioty, które otrzymują należność dla własnej korzyści i nie są zobowiązane do przekazywania tych środków innym podmiotom, są uznawane za rzeczywistych właścicieli. Jest to ważne doprecyzowanie, ponieważ określa, kto faktycznie kontroluje otrzymane środki.

Co więcej, Ministerstwo Finansów podkreśliło, że podmioty, które pełnią jedynie funkcję administratora dochodu w odniesieniu do otrzymywanej należności, nie mogą być uznawane za rzeczywistych właścicieli. Oznacza to, że podmioty te nie decydują samodzielnie o przeznaczeniu otrzymanych środków, co stanowi kluczową różnicę w kontekście uznania ich za właścicieli.

Warto zaznaczyć, że te dwie przesłanki – otrzymywanie należności dla własnej korzyści i brak zobowiązania do przekazywania ich innym podmiotom – powinny być rozpatrywane łącznie. Jest to kluczowy aspekt, który należy wziąć pod uwagę przy analizie sytuacji swojej firmy w kontekście tych wytycznych Ministerstwa Finansów.

Rola Administratora Dochodu: Kluczowe Wskaźniki

W tekście Ministerstwa Finansów podkreślono kluczowe wskaźniki w identyfikacji podmiotów pełniących rolę pośrednika w przekazywaniu płatności. Te informacje mają kluczowe znaczenie dla biznesu, a ich zrozumienie może mieć istotny wpływ na podejmowanie decyzji przedsiębiorców. Przedsiębiorcy powinni zwrócić uwagę na następujące kluczowe aspekty:

Niska Marża na Płatnościach: Podmioty o niskiej marży są podejrzane, ponieważ często otrzymują płatności tylko po to, by przekazać je dalej, nie generując zysku z transakcji.

Brak Faktycznego Opodatkowania Należności: Jeśli podmiot pośredniczący nie opodatkowuje otrzymywanych należności, może to być sygnał, że pełni rolę pośrednika, a nie właściciela.

Cykliczne i Regularne Przekazywanie Należności: Przekazywanie płatności w krótkich odstępach czasu, w sposób cykliczny i regularny, może wskazywać na rolę pośrednika.

Brak Reinwestycji Uzyskanych Środków: Jeżeli podmiot nie reinwestuje otrzymanych środków, może sugerować, że nie jest rzeczywistym właścicielem.

Dominujące Transgraniczne Płatności: Większość dochodu pochodzącego z transgranicznych płatności może wskazywać na rolę pośrednika w międzynarodowych transakcjach.

Skomplikowana Struktura Właścicielska: Kiedy struktura udziałowców jest skomplikowana, z udziałem kolejnych spółek pośredniczących, może to sugerować ukrywanie prawdziwego właściciela.

Brak Preferencyjnego Opodatkowania dla Ostatecznego Odbiorcy: Jeżeli płatności są przekazywane do podmiotu, który nie korzysta z preferencyjnego opodatkowania przewidzianego w innych przepisach podatkowych, może to być sygnał działania jako pośrednik.

Związek Czasowy i Zmiana Przepisów Podatkowych: Istnienie związku czasowego między utworzeniem podmiotu a zmianą przepisów podatkowych może sugerować próbę unikania podatków.

Jurysdykcja Podatkowa: Wybór jurysdykcji z rozbudowaną siecią umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub preferencyjnymi zasadami opodatkowania pasywnych dochodów może być sygnałem, że podmiot pełni rolę pośrednika w celu minimalizacji opodatkowania.

Niski Podatek u Źródła dla Nierezydentów: Brak podatku u źródła lub jego niski poziom w jurysdykcji podmiotu może wskazywać na rolę pośrednika w transakcjach międzynarodowych.

Zrozumienie tych wskaźników jest kluczowe dla przedsiębiorców, ponieważ pozwala ono na identyfikację potencjalnych ryzyk związanych z partnerami biznesowymi. Unikanie podmiotów pełniących rolę pośrednika może pomóc w minimalizacji potencjalnych problemów podatkowych i prawnych, co ma istotne znaczenie dla stabilności i sukcesu działalności biznesowej.

Pobierz “Newsletter 05 | 2023” w formacie PDF

Skontaktuj się z nami:


Agata Wleklińska
Doradca podatkowy
ECOVIS Legal Poland
+48 22 400 45 85

Więcej informacji:

Ten artykuł jest częścią Newsletter No. 5 | 2023.