Dokumentacja cen transferowych a odpowiedzialność karna, karno- skarbowa i podatkowa

Od 1 stycznia 2022 roku obowiązują nowe terminy na wypełnienie obowiązków z zakresu cen transferowych za 2022 rok co oznacza, że podmioty powiązane zobowiązane są do:

1. sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych w terminie do końca dziesiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego;
2. złożenia do urzędu skarbowego informacji o cenach transferowych (TPR) w terminie do końca jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego,
3. posiadania dokumentacji grupowej w terminie do końca dwunastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.

Wobec powyższego podmiot, dla którego rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym powinien wypełnić powyższe obowiązki w terminach odpowiednio (ad. 1) do 31 października, (ad. 2) 30 listopada i (ad.3) 31 grudnia 2023r.

Odpowiedzialność z tytułu niedopełnienia obowiązków w zakresie dokumentacji cen transferowych  powstaje na dwóch płaszczyznach zarówno spółki jak i osób fizycznych uprawnionych do reprezentowania i prowadzenia spraw spółki, którymi najczęściej są członkowie zarządu.

W praktyce zarząd podatnika w pełnym składzie odpowiada za złożenie oświadczenia oraz jego treść, a tym samym naraża się na ryzyko poniesienia negatywnych konsekwencji na podstawie obowiązujących przepisów karnych, karnych skarbowych i podatkowych. Jakie to konsekwencje?

Odpowiedzialność karna przy cenach transferowych

Sankcje za brak dokumentacji cen transferowych z wynikają z Kodeksu karnego (k.k.) mogą zostać wymierzone:

• Za potwierdzenie nieprawdy w dokumentach przez członków zarządu podatnika. W tym przypadku przewidywana kara to od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Kara jednak może być znacznie dotkliwsza jeżeli fałszywe poświadczenie było wywołane chęcią osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, kara zwiększa się od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.
• W związku z wyrządzeniem szkody w obrocie gospodarczym. Osoba, obowiązana do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą danego podmiotu przez nadużycie udzielonych jej uprawnień, lub niedopełnienie ciążącego na niej obowiązku, doprowadza do powstania w spółce szkody majątkowej o wielkich rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat.

Dodatkowe kary przewiduje kodeks karny skarbowy, gdzie zapisano, że kto wbrew obowiązkowi nie sporządza lokalnej dokumentacji cen transferowych albo nie dołącza do lokalnej dokumentacji cen transferowych grupowej dokumentacji cen transferowych, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. Tej samej karze podlega, kto sporządza dokumentację, niezgodnie ze stanem rzeczywistym.

Natomiast kto wbrew obowiązkowi dokumentację sporządza po terminie, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.

Ponadto kto wbrew obowiązkowi nie składa właściwemu organowi podatkowemu informacji o cenach transferowych albo składając tę informację podaje dane niezgodne z lokalną dokumentacją cen transferowych lub ze stanem rzeczywistym, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych, a kto wbrew obowiązkowi informację składa po terminie, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.

Wynika z tego, że karze podlega nieposiadanie dokumentacji cen transferowych lub sporządzenie jej z opóźnieniem albo niezgodnie ze stanem rzeczywistym, a także niezłożenie deklaracji TPR lub złożenie jej z opóźnieniem. 

Brak dopełnienia obowiązku dokumentacyjnego cen transferowych może również narazić podatnika na  zapłatę dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Podstawowa wysokość tego domiaru to 10% od wykazanej lub zawyżonej straty na skutek stosowania nieprawidłowych cen transferowych.

W przypadku kiedy podstawa dodatkowego zobowiązania podatkowego przekracza kwotę 15 mln zł, stawka może zostać zwiększona do 20%. Sankcja ta jest stosowana w razie nieprzedłożenia lub złożenia niekompletnej dokumentacji cen transferowych przez podatnika. Dostaje on wtedy  dodatkowe 14 dni na skompletowanie dokumentów. Jeśli to zrobi, wyższa stawka sankcji za nieprzedłożenie dokumentacji nie zostanie zastosowana.

Sankcja może wzrosnąć nawet 30% kiedy nie zostanie przedłożona dokumentacja podatkowa, a wartości podstawy do ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego przekracza 15 mln zł.

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe nie może zostać nałożone na osobę fizyczną, która w takim wypadku ponosi odpowiedzialność za wykroczenie albo przestępstwo skarbowe.