Kogo nie możemy powołać na członka zarządu lub prokurenta do spółki?

Nowelizacja kodeksu spółek handlowych, która weszła w życie 13 października 2022 roku, zmieniła kryteria, które obowiązują przy wyborze m.in. członków zarządu lub prokurentów.

Dokonując wyboru osoby do pełnienia funkcji członka zarządu lub prokurenta w spółce, zazwyczaj brane pod uwagę są takie kwestie jak: umiejętności, wiedza, wykształcenie, doświadczenie, a także wiarygodność i uczciwość. W zakresie tych ostatnich przesłanek przepisy kodeksu spółek handlowych kształtują absolutne minimum, które każdy kandydat musi spełnić, aby móc być wybrany do pełnienia funkcji w spółce.

Zgodnie z art. 18 kodeksu spółek handlowych członek zarządu lub prokurent nie mogą być prawomocnie skazani za popełnienie konkretnie wskazanych w tym przepisie przestępstw. Przy czym należy pamiętać, że zakaz ten przestaje obowiązywać z upływem piątego roku od dnia uprawomocnienia się wyroku skazującego lub też wcześniej, jeżeli doszło do zatarcia skazania.

Poprzednie przepisy odsyłały do przestępstw przeciwko ochronie informacji, przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów, przestępstw przeciwko mieniu, przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym oraz przestępstw przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi. Obecnie, oprócz odesłania do przepisów kodeksu karnego i dodaniu dodatkowych przepisów z kodeksu karnego,  katalog ten został rozszerzony o przepisy znajdujące się w samym kodeksie spółek handlowych, a konkretnie o następujące przepisy: art. 587-5872, art. 590 i art. 591 kodeksu spółek handlowych.

Nowe przepisy wprowadzone do kodeksu spółek handlowych wprowadzają sankcje za:

1. nieprzestrzeganie obowiązków informacyjnych, takich jak:  przekazywanie informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień w terminie lub przekazywanie ich niezgodnie ze stanem faktycznym lub też zatajając dane, które wpływają w istotny sposób na treść informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień. Przepis przewiduje za te naruszenie grzywnę pomiędzy 20 000 a 50 000 złotych albo karę ograniczenia wolności, chyba że sprawca działał nieumyślnie, wówczas grzywna jest w przedziale 6000 a 20 000 złotych.
2. doprowadzenie do tego, że zarząd nie zapewnia doradcy rady nadzorczej dostępu do dokumentów, nie udziela mu żądanych informacji, przekazuje je niezgodne ze stanem faktycznym, lub zataja dane wpływające w istotny sposób na treść tych informacji lub dokumentów. Przepis przewiduje za te naruszenie grzywnę pomiędzy 20 000 a 50 000 złotych albo karę ograniczenia wolności, chyba że sprawca działał nieumyślnie, wówczas grzywna jest w przedziale 6000 a 20 000 złotych.

Wprowadzone przepisy mają na celu to, aby osoby powołane do pełnienia funkcji w spółkach, m.in. członkowie zarządu i prokurenci, jeszcze większą wagę przywiązywali do wykonywanych przez siebie obowiązków, gdyż sankcja za ich naruszenie, oprócz konsekwencji majątkowych oraz ograniczenia wolności, nakłada na nich również czasowy zakaz obejmowania takich funkcji.