Newsletter Ιανουάριος 2024

Σε αυτό το τεύχος παρουσιάζονται οι κύριες αλλαγές στα εργασιακά, οι οποίες τίθενται σε εφαρμογή από την πρώτη μέρα του 2024.

• Το ξεπάγωμα τριετιών,
• Η Εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας,
• Καθιέρωση νέων και ευέλικτων μορφών απασχόλησης:
  • Η καθιέρωση της 13ωρης ημερήσιας εργασίας για παράλληλη απασχόληση σε πολλούς εργοδότες.
  • Η καταγγελία σύμβασης εργασίας χωρίς αποζημίωση απόλυσης για δοκιμαστική περίοδο απασχόλησης έξι μηνών. Εδώ βέβαια να σημειώσουμε ότι για περίοδο απασχόλησης έως και 1 έτος δεν υπάρχει αποζημίωση απόλυσης.
    Οικειοθελής Αποχώρηση,
  • Δήλωση Βασικών Όρων Εργασίας κατά την αναγγελία πρόσληψης εργασίας.

Η προϋπηρεσία κάθε εργαζομένου, που είχε προσληφθεί πριν από την 14.2.2012, όπως η προϋπηρεσία αυτή είχε διαμορφωθεί τη 14.2.2012 οπότε και ανεστάλη η συμπλήρωσή της, συνεχίζει να συμπληρώνεται μετά από την 01.01.2024.

Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις και τα ποσά εν γένει που προκύπτουν συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών, με την καταβολή της οποίας εξοφλούνται ολοσχερώς ή μερικώς.

Για το χρονικό διάστημα από την 14.2.2012 έως και την 31.12.2023 καμία αξίωση δεν γεννάται, ούτε οφείλονται αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου

εργασίας, ούτε επιτρέπεται να υπολογιστεί προϋπηρεσία που έχει διανυθεί από την 14.2.2012 έως και την 31.12.2023.

Το μέτρο αφορά μόνο τους εργαζόμενους (πριν το 2012) που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και όσους έχουν ενεργή κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας που προβλέπει επιδόματα προϋπηρεσίας.

Από την 1η Ιανουαρίου 2024 εντάσσονται, υποχρεωτικά, στο σύστημα της ψηφιακής κάρτας εργασίας, οι επιχειρήσεις που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα (βάσει ΚΑΔ) στον κλάδο της βιομηχανίας (ήτοι, όλοι οι ΚΑΔ με πρώτα δύο ψηφία από 10 έως και 33, πλην του 19), καθώς και οι επιχειρήσεις που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα (βάσει ΚΑΔ) στον κλάδο του λιανεμπορίου (ήτοι, όλοι οι ΚΑΔ με πρώτα δύο ψηφία το 47), όπως αναλύονται στον Πίνακα 1 που θα δείτε παρακάτω.

Από το ανωτέρω εδάφιο εξαιρούνται οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της ενέργειας, στα πετρελαιοειδή και στα ορυχεία (ήτοι, όλοι οι ΚΑΔ με πρώτα δύο ψηφία το 19).

Για τους κλάδους της παρούσας παραγράφου, οι διοικητικές κυρώσεις που αφορούν στην εφαρμογή του Συστήματος Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, της υπ’ αρ. 80016/31-08-2022 (Β’ 4629) υπουργικής απόφασης επιβάλλονται:

1. για τις επιχειρήσεις που ανήκουν στον κλάδο της βιομηχανίας ως ανωτέρω, από την 1η Απριλίου 2024 και
2. για τις επιχειρήσεις που ανήκουν στον κλάδο του λιανεμπορίου, ανωτέρω, από την 2α Μαΐου 2024,
3. για αμφότερους τους ανωτέρω κλάδους με αριθμό εργαζομένων που δεν υπερβαίνει τους 10 από την 13η Μαΐου 2024.

Οι εν λόγω επιχειρήσεις-εργοδότες υποχρεούνται αντίστοιχα, από τις ως άνω ημερομηνίες να διαθέτουν και να ενεργοποιούν αντιστοίχως, σύστημα ψηφιακής κάρτας εργασίας για το σύνολο των εργαζομένων τους με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας, που απασχολούνται με φυσική παρουσία στο χώρο παροχής εργασίας της επιχείρησης, περιλαμβανομένων και των εργαζομένων που
απασχολούνται στις ανωτέρω επιχειρήσεις μέσω δανεισμού.»

Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας θα καλύψει περίπου 100.000 επιχειρήσεις με 600.000 εργαζομένους, ενώ από το καλοκαίρι και μετά αναμένουμε την επέκταση στην εστίαση και των τουρισμό.

ΠΙΝΑΚΑΣ 1 Εφαρμογές Ψηφιακής Κάρτας ανά Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας (ΚΑΔ)

Η καθιέρωση όλων των νέων και ευέλικτων μορφών απασχόλησης όπως:

• Η καθιέρωση της 13ωρης ημερήσιας εργασίας για παράλληλη απασχόληση σε πολλούς εργοδότες.
• Η καταγγελία σύμβασης εργασίας χωρίς αποζημίωση απόλυσης για δοκιμαστική περίοδο απασχόλησης έξι μηνών. *Εδώ βέβαια να σημειώσουμε ότι για περίοδο απασχόλησης έως και 1 έτος δεν υπάρχει αποζημίωση απόλυσης!
• Οικειοθελής Αποχώρηση
  1. Η ψηφιακή δήλωση οικειοθελούς αποχώρησης ολοκληρώνεται με την ανάρτηση ηλεκτρονικά σαρωμένης της δήλωσης υπογεγραμμένης ιδιοχείρως από τον εργοδότη και τον εργαζόμενο ή από τη σχετική δήλωση που φέρει ηλεκτρονική υπογραφή τους ή δήλωση ψηφιακά βεβαιωμένη και από τους δύο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΠ).
  2. Ειδικότερα, σε περίπτωση αδικαιολόγητης (αυθαίρετης) αποχής του εργαζόμενου από την εργασία για διάστημα μεγαλύτερο των πέντε (5) συναπτών εργάσιμων ημερών, ο εργοδότης υποβάλλει στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ηλεκτρονικά, υπεύθυνη δήλωση περί όχλησης του εργαζόμενου σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 320 του π.δ. 80/2022 και σε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης πέντε (5) συναπτών εργασίμων ημερών από την υποβολή αυτής της υπεύθυνης δήλωσης, ο εργοδότης υποχρεούται, την επόμενη εργάσιμη ημέρα, να υποβάλλει την ψηφιακή δήλωση οικειοθελούς αποχώρησης του εργαζομένου χωρίς να απαιτείται υπογραφή της από τον εργαζόμενο.
• Δήλωση Βασικών Όρων Εργασίας κατά την αναγγελία πρόσληψης εργασίας
  Η «Αναγγελία έναρξης εργασίας συνοδεύεται από τη «Δήλωση Βασικών Όρων Εργασίας» της οποίας η υποβολή ολοκληρώνεται πριν την έναρξη εργασίας με τους ακόλουθους τρόπους:
  1. με επισυναπτόμενο αρχείο ιδιοχείρως υπογεγραμμένο από εργοδότη και εργαζόμενο ή
  2. με επισυναπτόμενο αρχείο υπογεγραμμένο με εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή εργοδότη και εργαζόμενου
  3. με επισυναπτόμενο αρχείο υπογεγραμμένο με ψηφιακή βεβαίωση μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης» (gov.gr-ΕΨΠ) ή
  4. με ψηφιακή αποδοχή μέσω του πληροφοριακού συστήματος «MyErgani». Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος απορρίψει τους βασικούς όρους, ο εργοδότης μπορεί προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία να υποβάλλει νέα δήλωση βασικών όρων εργασίας πάντα πριν την έναρξη εργασίας.

Ο εργοδότης υποχρεούται σε τροποποίηση των στοιχείων που περιλαμβάνονται στη Δήλωση Βασικών Όρων Εργασίας σε περίπτωση μεταβολής τους, σύμφωνα με τη διαδικασία της παραπάνω παραγράφου. Δεν απαιτείται αποδοχή στις υποχρεωτικές μεταβολές ένεκα νομοθετικού ή κανονιστικού πλαισίου.

Βασικοί όροι αναγραφόμενοι σε ισχύουσα, κατά τη στιγμή της γνωστοποίησης των ουσιωδών όρων του άρθρου 70 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 80/2022, Α’ 222), «Δήλωση Βασικών Όρων Εργασίας» δεν επιτρέπεται να διαφέρουν από τους ουσιώδεις όρους, εφόσον αφορούν στο ίδιο θέμα.

Όπου από το νόμο προβλέπεται η ανάρτηση έγγραφης ατομικής σύμβασης εργασίας ή όπου τα μέρη καταρτίσουν ατομική σύμβαση, αυτή αναρτάται από τον εργοδότη στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, εντός 7 ημερών από την ημερομηνία έναρξης της εργασίας σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 71 του π.δ. 80/2022. Η ατομική σύμβαση εργασίας πρέπει να είναι υπογεγραμμένη και από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη με οποιοδήποτε τρόπο από τους κάτωθι οριζόμενους:

1. ιδιοχείρως,
2. με εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή,
3. με ψηφιακή βεβαίωση μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης (gov.gr-ΕΨΠ).

Κάθε μεταβολή στους βασικούς όρους πρέπει να αποτυπώνεται και στην ατομική σύμβαση χωρίς να απαιτείται εκ νέου ανάρτηση της ατομικής σύμβασης, εκτός από την περίπτωση μετατροπής πλήρους σε μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση. Σε κάθε περίπτωση η πρωτότυπη υπογεγραμμένη από τα μέρη ισχύουσα ατομική σύμβαση πρέπει να είναι διαθέσιμη κατά τον επιτόπιο έλεγχο.

Ο εργοδότης ενημερώνεται από το ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ για τυχόν ισχύουσες δηλωθείσες συμβατικές ώρες εβδομαδιαίας απασχόλησης λόγω παράλληλης απασχόλησης του εργαζομένου αυτού σε άλλον ή άλλους εργοδότες, στους οποίους προσλαμβάνεται από την 1η Μαρτίου 2024 και μετά.

Όταν υφίσταται, μεταξύ εργοδότη κι εργαζομένου, σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας, η οποία διέπεται από πρόγραμμα οργάνωσης του χρόνου εργασίας του εργαζόμενου το οποίο είναι εξ ολοκλήρου ή ως επί το πλείστον μη προβλέψιμο, ο εργοδότης δηλώνει στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ως καθεστώς απασχόλησης «κατά παραγγελία απασχόληση» και συμπληρωματικά τα κάτωθι:

• το σύνολο των μηνιαίων συμφωνημένων ωρών απασχόλησης,
• τις ημέρες και ώρες αναφοράς εντός των οποίων δύναται να παρασχεθεί η συμφωνηθείσα εργασία, σύμφωνα με την περ. β της παρ. 6 του άρθρου 69 του π.δ. 80/2022,
• τον αριθμό των εγγυημένων αμειβόμενων ωρών ανά μήνα που δεν μπορεί να υπολείπεται του ενός τετάρτου (%) των συμφωνημένων ωρών
• την αμοιβή που καταβάλλεται για τις εγγυημένες αμειβόμενες ώρες και την αμοιβή που καταβάλλεται για την εργασία που πραγματοποιείται επιπροσθέτως ή πέραν των εγγυημένων αυτών ωρών, εφόσον έχει συμφωνηθεί ανώτερη αμοιβή,
• την ελάχιστη περίοδο εντός της οποίας ο εργοδότης οφείλει να ειδοποιήσει τον εργαζόμενο πριν από την ανάθεση εργασίας και η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 24 ωρών, πλην των περιπτώσεων που δικαιολογούν αντικειμενικά μικρότερο χρόνο προειδοποίησης σύμφωνα με την περ. β της παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 5053/2023 (άρθρο 182Α του π.δ. 80/2022),
• και την προθεσμία εντός της οποίας ο εργοδότης δύναται να ακυρώσει την ανάθεση εργασίας, σύμφωνα με τους όρους της παρ. 3 του άρθρου 10 του ν. 5053/2023 (άρθρο 182Α του π.δ. 80/2022).

• Η παροχή της δυνατότητας σε επιχειρήσεις οι οποίες έχουν ενταχθεί στην ψηφιακή κάρτα εργασίας να μην δηλώνουν στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ τις αλλαγές, την τροποποίηση του ωραρίου εργασίας, την οργάνωση του χρόνου εργασίας ή την υπερωριακή απασχόληση, πριν από την έναρξη πραγματοποίησής τους, όπως συνέβαινε έως τώρα.
• Η απασχόληση και κατά την 6η ημέρα της εβδομάδας σε επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας που εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εργασίας με εναλλασσόμενες βάρδιες, με την επιπλέον εργασία προσαυξανόμενη κατά 40%. Δικαίωμα εργασίας την 6η ημέρα της εβδομάδας αποκτούν σε εξαιρετικές περιπτώσεις και επιχειρήσεις οι οποίες δεν είναι εκ φύσεως συνεχούς λειτουργίας και εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας.
  1. Οι εργοδότες επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων συνεχούς λειτουργίας με σύστημα εναλλασσόμενων βαρδιών, που εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας για το προσωπικό τους, προκειμένου να κάνουν χρήση της έκτης μέρας της εβδομάδας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 25 του ν. 5053/2023 (άρθρο 182Γ του π.δ. 80/2022), πρέπει να δηλώσουν αρχικά και υπευθύνως στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι ανήκουν στη συγκεκριμένη κατηγορία επιχειρήσεων και να δηλώνουν, κάθε φορά που επιθυμούν να κάνουν χρήση της 6ης ημέρας, εκ των προτέρων και σε κάθε περίπτωση πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους, στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι η επιχείρηση ή εκμετάλλευση παρουσιάζει ιδιαίτερα αυξημένο φόρτο εργασίας, κατά μια συγκεκριμένη περίοδο. Η ειδική συνθήκη του απρόβλεπτα ιδιαίτερα αυξημένου φόρτου εργασίας υπόκειται σε έλεγχο της αρμόδιας υπηρεσίας της Επιθεώρησης Εργασίας.
  2. Η απασχόληση των εργαζομένων, κατά την πρόσθετη ημέρα, δεν δύναται να υπερβαίνει τις οκτώ (8) ώρες. Κατά την ημέρα αυτή δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση υπερεργασίας και υπερωριακής απασχόλησης από τον εργαζόμενο.
  3. Οι ανωτέρω εργοδότες υποχρεούνται να καταχωρίζουν τα στοιχεία των χρονικών ορίων εργασίας των εργαζομένων τους που θα απασχοληθούν κατά την έκτη ημέρα, στη δήλωση οργάνωσης του χρόνου εργασίας πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους αυτούς, με την επιφύλαξη της παρ. Ε του άρθρου 2Α.
• Διευθέτηση του χρόνου εργασίας μεταξύ του εργοδότη και του εργαζομένου, με πρωτοβουλία της επιχείρησης.

1. Κατά 12,41 ευρώ αυξάνεται η εθνική σύνταξη από την 1η Ιανουαρίου 2024, ενώ κατά 3% θα αυξηθεί και το σκέλος των ανταποδοτικών συντάξεων, καθώς για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά αποφασίστηκε αύξηση των κύριων συντάξεων για το σύνολο των συνταξιούχων.
2. Κατάργηση της παρακράτησης 30% στη σύνταξη για τους συνταξιούχους που εργάζονται και την αντικατάστασή της με εισφορά επί του εισοδήματος από εργασία.
3. Αυξημένες από 5,35 έως 24 ευρώ το μήνα θα είναι οι ασφαλιστικές κατηγορίες που καλούνται να επιλέξουν περίπου 1,3 εκατ. μη μισθωτοί έως τις 31 Ιανουαρίου 2024. Οι νέες ασφαλιστικές εισφορές κατηγορίες θα κινηθούν στα όρια του πληθωρισμού για το τρέχον έτος, δηλαδή στο 3,9%.
4. Αύξηση του ανώτατου ορίου οφειλών από ασφαλιστικές εισφορές για συνταξιοδότηση από 20.000 σε 30.000 ευρώ για τους επαγγελματίες και για τους αγρότες από 6.000 σε 10.000 ευρώ.
5. Θα εφαρμοστεί και η επέκταση σε αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες της χορήγησης ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας, ώστε να λαμβάνουν μηνιαίο επίδομα μητρότητας από τη ΔΥΠΑ ύψους 780 ευρώ για 9 μήνες.